Từ ngày 30-11, doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm xã hội sẽ phải nộp thêm 0,03% mỗi ngày trên số tiền chậm đóng.
Theo Bảo hiểm xã hội (BHXH) TP.HCM, từ ngày 30-11, nhiều thay đổi quan trọng về xử lý hành vi chậm đóng, trốn đóng BHXH và bảo hiểm thất nghiệp sẽ được áp dụng theo Nghị định 274/2025 quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH về chậm đóng, trốn đóng; khiếu nại, tố cáo về BHXH.
Đáng chú ý, nghị định quy định rõ hành vi chậm đóng, trốn đóng; số tiền và số ngày chậm, trốn đóng đối với BHXH bắt buộc và bảo hiểm thất nghiệp.
Trên cơ sở đó, cơ quan BHXH có trách nhiệm đôn đốc, thu hồi số tiền chậm, trốn đóng; đồng thời doanh nghiệp phải nộp khoản tiền phạt tương ứng với 0,03%/ngày tính trên số tiền chậm đóng, trốn đóng.
Mỗi ngày doanh nghiệp phải nộp phạt 0,03% trên số tiền chậm đóng BHXH. Ảnh: TL
Trong 10 ngày đầu mỗi tháng, cơ quan BHXH sẽ gửi văn bản yêu cầu người sử dụng lao động thực hiện trách nhiệm đóng BHXH bắt buộc.
Văn bản sẽ nêu rõ số tiền, số ngày chậm đóng; khoản phải nộp theo mức 0,03%/ngày; thời điểm chuyển từ chậm đóng sang trốn đóng; các biện pháp xử lý hành vi trốn đóng và yêu cầu doanh nghiệp báo cáo nguyên nhân.
Trước ngày 15 của tháng đầu quý, BHXH cấp tỉnh sẽ gửi danh sách doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng tính đến hết quý trước cho cơ quan quản lý nhà nước và cơ quan thanh tra liên quan để xem xét xử lý theo thẩm quyền.
Ngoài ra, Nghị định 274/2025 cũng quy định rõ dù thuộc một trong các hành vi được xác định là trốn đóng theo khoản 1 Điều 39 Luật BHXH, đơn vị sẽ không bị xem là trốn đóng nếu rơi vào một trong các lý do sau:
– Thiên tai lớn như bão, lũ, ngập lụt, động đất, hỏa hoạn, hạn hán kéo dài và các loại thiên tai khác gây ảnh hưởng trực tiếp, nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất – kinh doanh.
– Dịch bệnh nguy hiểm đã được cơ quan có thẩm quyền công bố, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động và khả năng tài chính của doanh nghiệp.
– Tình trạng khẩn cấp theo quy định của pháp luật, gây ảnh hưởng đột xuất, bất ngờ đến hoạt động của cơ quan, tổ chức, người sử dụng lao động.
Các lý do trên phải căn cứ theo văn bản công bố của cơ quan có thẩm quyền về phòng chống thiên tai, tình trạng khẩn cấp, phòng thủ dân sự hoặc phòng chống dịch.
Cạnh đó, các đơn vị sẽ không bị xem là trốn đóng BHXH gặp các sự kiện bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật dân sự.
7 trường hợp trốn đóng BHXH bắt buộc
Theo Khoản 1 Điều 39 Luật BHXH 2024, hành vi trốn đóng BHXH bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp được xác định khi người sử dụng lao động rơi vào một trong bảy trường hợp sau:
– Sau 60 ngày kể từ khi hết thời hạn quy định, người sử dụng lao động không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số lao động thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc.
– Sau 60 ngày kể từ khi hết thời hạn phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp theo quy định, người sử dụng lao động không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số lao động thuộc diện tham gia bảo hiểm thất nghiệp.
– Đăng ký mức tiền lương thấp hơn quy định để làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc cho người lao động.
– Đăng ký mức tiền lương thấp hơn quy định của pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp để làm căn cứ đóng bảo hiểm thất nghiệp.
– Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền BHXH bắt buộc đã đăng ký sau 60 ngày kể từ ngày đến hạn đóng chậm nhất dù đã được cơ quan có thẩm quyền đôn đốc.
– Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền bảo hiểm thất nghiệp đã đăng ký sau 60 ngày kể từ ngày đến hạn đóng theo quy định pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp và đã bị cơ quan có thẩm quyền đôn đốc theo Điều 35.
– Các hành vi khác bị Chính phủ quy định là trốn đóng BHXH bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp.